Stress is de reactie van een dier als het geen controle heeft over wat er gaat gebeuren. Het heeft dus te maken met onzekerheid over wat er komen gaat en met de onmogelijkheid om hier zelf iets aan te doen. De kat is als het ware overgeleverd aan de omstandigheden. Er zijn verschillende vormen van stress.
Acute stress
Acute stress ontstaat bijvoorbeeld als je een ongeluk krijgt en helemaal van slag bent. Of wordt aangevallen door een hond of schrikt van vuurwerk. Bij de meeste dieren gaat deze stress vanzelf weer over, als de omstandigheden weer normaal zijn. Soms is dat niet het geval en kan homeopathie helpen om het gebeurde te verwerken. Het homeopathische middel Aconitum kan heel goed helpen als een dier in doodsangst is geweest en daarna bang blijft.
Chronische stress
Daarnaast bestaat er chronische stress. Dit is stress die ontstaat als je voortdurend in een vervelende situatie bent, zonder dat jij daar iets aan kunt doen. Een voorbeeld hiervan is de kat, die een hekel heeft aan de buur kat. De buur kat komt steeds in zijn tuin komt, maar omdat de kat binnen zit kan hij hem niet wegjagen. Vooral de laatste vorm van stress is heel slecht voor de gezondheid van een dier. Door de chronische stress maakt het lichaam over langere tijd stresshormonen aan, die de weerstand ondermijnen. Hierdoor kunne allerlei lichamelijke klachten ontstaan. Het is dus zaak om langdurige stress zoveel mogelijk te vermijden.
Wat geeft stress bij katten?
Sinds er gedragstherapeuten voor katten bestaan weten we veel meer over het gedrag van katten en over zaken die stress geven bij de kat. Te denken valt aan te veel katten in een huis, te veel drukte in huis door jonge kinderen, een huishoudelijke hulp waar de kat bang voor is, de hond van de buren die soms onverwacht naar binnen stormt. En ga zo maar door. Het mooiste is om te voorkomen dat je kat stress heeft, maar dat lukt helaas niet altijd. Een stress oorzaak wil ik nu verder bespreken: het bezoek aan de dierenarts!
Met de kat naar de dierenarts
Dit geeft enorm veel stress bij katten: je wordt uit je vertrouwde omgeving gehaald, moet in een mandje dat alleen wordt gebruikt om naar de dierenarts te gaan en meestal is het niet leuk daar! De gemiddelde kat komt namelijk bij de dierenarts voor zijn vaccinatie en als hij ziek is. Meestal krijg je dan injecties of wordt je aan vervelende onderzoeken onderworpen. Compleet stressloos zal een bezoek aan de dierenarts nooit worden; maar er zijn wel mogelijkheden om de hoeveelheid stress te beperken.
Cat friendly practice
Er bestaan in Nederland inmiddels een aantal “cat friendly practice”. In deze praktijken komen alleen katten en geen andere huisdieren. De dierenartsen die er werken hebben zich helemaal toegelegd op de kattengeneeskunde. En met alles in de praktijk wordt rekening gehouden met de kat om het bezoek zo min mogelijk stressvol te laten zijn. Maar ook in gewone dierenartsenpraktijken scheelt het al een heleboel als je op afspraak kunt komen en niet samen met andere dieren/honden in de wacht kamer hoeft te wachten. Ook een rustige omgang met de kat en beloning met snoepjes kan de kat helpen om het dierenartsen bezoek positiever te ervaren.
Wat kun je zelf doen als eigenaar?
De eerste stap om stress te verminderen is er voor te zorgen dat de kat Zorg dat het transport mandje “leuk” wordt. Zet het mandje permanent/langere tijd in huis op een plek waar de kat zelf bij kan. Geef de kat voer in het mandje, zodat de kat het mandje gaat koppelen aan iets leuks.
Voor het wennen aan autorijden is het nuttig om de kat van kitten af aan regelmatig mee te nemen in het mandje met de auto, zonder naar de dierenarts te gaan. De kat leert dan dat in het mandje zitten en in de auto rijden niet per se vervelend hoeft te zijn. Tot slot is het mogelijk om gebruik te maken van een aantal producten die stress bij de kat verminderen, zoals Feliway ® spray en Rescue remedy spray.
Ook het soort kattenmandje is van belang voor bij de dierenarts. De kap moet er eenvoudig afgehaald kunnen worden, zodat als de kat eruit moet, gewoon de kap verwijderd kan worden. De kat hoeft er dan niet uit getrokken te worden als hij/zij niet zelf uit de mand wil komen. Dit geldt eigenlijk voor de meeste katten bij de dierenarts. Een enkeling is zo nieuwsgierig dat hij/zij de omgeving gaat verkennen. Een aantal onderzoeken/waarnemingen zijn al mogelijk door alleen de kap er af te halen en de kat in het mandje te laten zitten. Ook dit kan geruststellend werken voor de kat.
Het bezoek aan de dierenarts is niet te voorkomen, maar de manier waarop dingen gebeuren, heeft een grote invloed op de hoeveelheid stress die de kat ervaart. Hier kunt u als eigenaar in samenwerking met de dierenarts dus rekening mee houden.
Homeopathisch consult
Een homeopathisch consult verloopt in het algemeen minder stressvol, omdat er vooral over de kat gepraat wordt. De kat krijgt altijd de mogelijkheid om zelf uit zijn mandje te gaan en rustig de omgeving te verkennen. De duur van het consult (gemiddeld 1 uur) maakt dat ook makkelijker dan bij een regulier consult (gemiddeld 15 minuten). Pas op het einde van het consult vindt een eenvoudig lichamelijk onderzoek plaats.
